Üsküp Kuzey Makedonya nın başkenti

Balkanlar’ın kalbinde yer alan, geçmişiyle büyüleyen ve her köşesinde tarih fısıldayan bir şehir düşünün: Üsküp. Kuzey Makedonya’nın başkenti olan Üsküp (Skopje), hem Osmanlı mirasının hem de Yugoslav geçmişinin izlerini taşıyan, kültürel zenginliğiyle göz kamaştıran, bir o kadar da sıcak ve samimi bir Balkan kentidir. İlk kez ayak bastığınızda sizi hemen sarıp sarmalayan bu şehir, zamanla sadece gezilecek bir yer değil, hissedilecek bir deneyim haline gelir. Bu yazımda sizleri Üsküp sokaklarında gezdirecek, tarihinden mimarisine, lezzetlerinden insanlarına kadar şehri en ince detaylarına kadar anlatacağım. Hazırsanız, valizlerinizi zihninizde hazırlamaya başlayın!

1. Üsküp Nerede ve Neden Önemli?

Üsküp, Balkan Yarımadası’nın ortasında yer alan Kuzey Makedonya’nın hem başkenti hem de en büyük şehridir. Vardar Nehri’nin iki yakasına kurulmuş olan şehir, tarih boyunca Roma, Bizans, Osmanlı ve Yugoslavya gibi büyük imparatorluklara ev sahipliği yapmış, bu yüzden kültürel anlamda oldukça zengin bir mozaiktir. Hem Doğu’nun hem Batı’nın izlerini taşıyan Üsküp, mimarisinden mutfağına kadar bu çok katmanlı geçmişi yansıtır.

Stratejik konumu sayesinde tarih boyunca önemli bir ticaret ve kültür merkezi olmuş, bugün ise hem politik hem ekonomik hem de kültürel açıdan Kuzey Makedonya’nın kalbidir. Aynı zamanda Balkanlar’da Osmanlı etkisinin hala canlı bir şekilde hissedildiği nadir şehirlerden biridir.

2. Üsküp’ün Kısa Tarihi

Üsküp’ün tarihi, M.Ö. 4. yüzyıla kadar uzanır. Şehir, Roma döneminde “Scupi” adıyla anılıyordu ve önemli bir askeri merkezdi. Daha sonra Bizans İmparatorluğu’nun eline geçen şehir, 1392 yılında Osmanlı egemenliğine girdi ve yaklaşık 500 yıl boyunca Osmanlı idaresinde kaldı.

Osmanlı döneminde şehir önemli bir idari ve ticari merkez haline geldi. Camiler, hamamlar, köprüler ve çarşılar inşa edildi. Bu dönemin izleri bugün hâlâ Üsküp sokaklarında yürürken karşınıza çıkıyor.

20. yüzyılda Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’ne bağlı kalan Üsküp, 1991 yılında Makedonya’nın bağımsızlığını ilan etmesiyle başkent oldu. 2019 yılında ülke ismini Kuzey Makedonya olarak değiştirdi.

3. Şehirde Gezilecek Yerler

■ Taşköprü (Kamen Most)

Vardar Nehri üzerinde yer alan bu tarihi köprü, şehrin iki yakasını birbirine bağlar. Osmanlı döneminde inşa edilen köprü, Üsküp’ün simgelerinden biridir. Günümüzde hem turistlerin hem de yerli halkın buluşma noktasıdır.

■ Üsküp Kalesi (Skopsko Kale)

Şehrin merkezinde yükselen ve muhteşem bir Üsküp manzarasına sahip olan kale, Bizans döneminden kalmadır. Özellikle gün batımında kaleden şehir manzarası izlemek oldukça etkileyici.

■ Makedonya Meydanı ve Büyük İskender Heykeli

Şehrin modern yüzü olan bu meydanda, devasa Büyük İskender heykeli yer alır. Gece ışıklandırmalarıyla birlikte oldukça etkileyici bir görünüme sahip olan meydan, Üsküp’ün kalbidir.

■ Eski Çarşı (Stara Čaršija)

Burası tam anlamıyla Osmanlı ruhunu hissedebileceğiniz bir yer. Dar sokakları, hanları, camileri ve dükkânlarıyla Üsküp’ün geçmişine doğru nostaljik bir yolculuk sunar. Kale ile Taşköprü arasında kalan bu bölge, hem tarihî hem de kültürel anlamda büyük önem taşır.

■ Mustafa Paşa Camii, Kurşunlu Han, Davut Paşa Hamamı

Bu eserler Osmanlı döneminden kalan önemli yapılar arasında yer alır. Mimari detayları ve korunaklı yapılarıyla geçmişin zarafetini bugüne taşır.

4. Üsküp’te Ne Yenir?

Üsküp mutfağı, Balkanların tipik lezzetlerini taşıyan, Türk, Arnavut ve Makedon kültürünün birleştiği zengin bir gastronomi sunar.

• Tavče Gravče: Makedon usulü kuru fasulye yemeği.
• Ajvar: Biber ve patlıcandan yapılan nefis bir sos, kahvaltıların vazgeçilmezi.
• Kebapçinja: Türk köftesine benzeyen, bol baharatlı et lezzeti.
• Burek: Balkan mutfağının vazgeçilmez hamur işi.
• Baklava ve Trileçe: Tatlı konusunda da Üsküp’te Türk damak tadına uygun birçok lezzet var.

Şehirde çok sayıda Türk restoranı ve Balkan mutfağı sunan yerel lokantalar bulabilirsiniz. Özellikle Eski Çarşı çevresinde bu tatları denemek mümkün.

5. Üsküp’te Yaşam: İnsanlar ve Kültür

Üsküp’ün en dikkat çekici özelliklerinden biri çok kültürlü yapısıdır. Şehirde Makedonlar, Türkler, Arnavutlar, Boşnaklar ve Romanlar bir arada yaşar. Bu da Üsküp’ün hem dil, hem din, hem de kültürel anlamda çok renkli bir kimliğe sahip olmasını sağlar.

Sokakta yürürken aynı anda Makedonca, Arnavutça ve Türkçe duyabilirsiniz. Camilerle kiliselerin yan yana olması, şehirdeki hoşgörü kültürünün bir yansımasıdır.

Üsküp halkı genel olarak sıcak kanlı, yardımsever ve misafirperverdir. Özellikle Türk olduğunuzu öğrenen insanlar size hemen bir tebessümle yaklaşır, çünkü iki halk arasında derin bir tarihsel bağ vardır.

6. Üsküp’te Alışveriş ve Hediyelik Eşya

Üsküp’ten dönerken sevdiklerinize ya da kendinize küçük hediyeler almak isterseniz, Eski Çarşı bu konuda tam bir cennettir. Bakır işlemeli tabaklar, geleneksel takılar, el yapımı sabunlar ve ahşap oymalar en çok tercih edilen hediyelikler arasında.

Ayrıca Makedonya’ya özgü kırmızı-beyaz filigran motifli takılar da oldukça popüler. Pazarlık kültürünün geçerli olduğu bu çarşılarda biraz sabırla uygun fiyatlara güzel ürünler alabilirsiniz.

7. Üsküp’te Ulaşım ve Konaklama

Şehir içi ulaşım otobüslerle sağlanıyor. Uygun fiyatlı toplu taşıma imkânı sunuluyor. Ancak Üsküp oldukça küçük ve yürüyerek gezilmesi kolay bir şehir olduğu için birçok turistik noktaya yürüyerek ulaşabilirsiniz.

Konaklama açısından ise Üsküp her bütçeye hitap ediyor. Eski Çarşı’ya yakın butik oteller, hosteller ya da Makedonya Meydanı çevresindeki modern oteller tercih edilebilir. Özellikle Airbnb’de uygun fiyatlı evler bulmak da mümkün.

8. Üsküp’e Ne Zaman Gidilmeli?

Üsküp, yılın her döneminde ziyaret edilebilecek bir şehir. Ancak en ideal zamanlar:

• İlkbahar (Nisan-Mayıs) ve
• Sonbahar (Eylül-Ekim) aylarıdır.

Bu dönemlerde hava ne çok sıcak ne de çok soğuk olur. Yazları oldukça sıcak olabilir, kışın ise kar yağışı görülür ama aşırı soğuk değildir. Festivaller için özellikle yaz aylarında şehirde canlı bir atmosfer yaşanır.

Son Söz: Üsküp Kalbinizde Yer Eder

Üsküp, sadece bir şehir değil; bir tarih, bir kültür, bir duygu yoğunluğudur. Osmanlı’nın izlerini taşıyan sokaklarında yürürken tanıdık bir sıcaklık hissedersiniz. Balkanların hüzünlü melodileriyle modern şehir yapısının birleştiği bu kent, ziyaretçilerine hem geçmişi hatırlatır hem de geleceğe umutla bakmayı öğretir.

Eğer siz de tarihle iç içe, samimi insanlarla tanışabileceğiniz, yemeklerine aşık olacağınız ve sokaklarında kaybolmak isteyeceğiniz bir şehir arıyorsanız, Üsküp tam size göre. Bir gün değil, birkaç gün ayırın bu güzel şehre. Çünkü Üsküp, aceleye gelmeyecek kadar derin bir şehir.

Hazırsanız Balkanların bu incisini keşfetme vakti geldi. Şimdiden iyi yolculuklar! ✈️🇲🇰